Op 4 april was onze afgevaardigde Sven Van de Meirssche te gast bij radio 1 om te spreken over fysiek geweld tegen ambulanciers. Dat is nodig want het aantal agressiegevallen neemt nog steeds toe. De uitnodiging kwam er nadat Sven en zijn collega te maken kregen met zwaar fysiek geweld. Sven zelf bleef gelukkig fysiek ongedeerd maar zijn collega hield er een gebroken neus en een hersenschudding aan over en was enige tijd werk onbekwaam.
Naast de fysieke letsels veroorzaken deze geweldsincidenten natuurlijk ook mentale letsels en die gevolgen zijn veel moeilijker in te schatten. In het interview wordt het duidelijk weergegeven. Sommige collega’s rijden naar een oproep met het vorige incident nog in hun hoofd, want elk incident en elke ervaring met agressie laat sporen na. Het is immers niet op voorhand in te schatten hoe de verwerking van een incident verloopt, laat staan van meerdere opeenvolgende incidenten over de hele carrière.
Zelfs bij iemand die weinig last lijkt te ondervinden blijft het risico van een opeenstapeling van geweldsincidenten aanwezig. Of de slachtoffers het geweld persoonlijk ondervonden, rechtstreeks getuige waren of het verhaal nadien hoorden van hun collega’s of via de pers maakt eigenlijk niet uit. Al deze verschillende vormen van confrontatie kunnen op langere termijn gevolgen hebben.
PTSS met uitgestelde expressie
Bij de hulpverleners zien we vaak een beroepsgerelateerde posttraumatische stressstoornis (PTSS) als gevolg van een ervaring met agressie. Zij lijken aanvankelijk de ingrijpende gebeurtenis goed te verwerken maar soms ontwikkelen ze jaren later toch nog een ‘PTSS met uitgestelde expressie’. Soms is een klein incident de spreekwoordelijke druppel. Als die mensen dan bij een hulpverlener terecht komen en hun verhaal beginnen vertellen, val je soms achterover van de hele lijst aan incidenten die zij hebben meegemaakt.
Want zelfs wanneer er helemaal geen sprake is van agressie en geweld tegen de hulpverlener wordt deze nog steeds continu met ingrijpende gebeurtenissen geconfronteerd. Gebeurtenissen die op zich PTSS zouden kunnen veroorzaken. Wanneer daar dan nog eens geweld tegen de hulpverlener bovenop komt, is het risico natuurlijk nog hoger om daarna mentale klachten te ontwikkelen. Dat kan PTSS zijn maar ook andere klachten kunnen ontstaan. Stemmingswisselingen, maar ook een verslaving, een andere angststoornis of een depressie kunnen het gevolg zijn.
Daarom is het erg belangrijk om in te zetten op de mentale begeleiding van onze hulpverleners. Ze in de eerste plaats weerbaar maken, maar ze ook continu begeleiden om de mentale last niet te laten oplopen tot het punt waarop het wel fout moet lopen. En dat punt ligt bij iedereen anders, daarom is naast de opvang door collega’s ook professionele individuele begeleiding belangrijk.
Bufferfunctie voor werkgever in geval van agressie
Maar als het dan toch fout loopt, vragen we vanuit de ACOD LRB in de eerste plaats dat de hulpverleners die slachtoffer worden van agressie zowel mentaal, juridisch als administratief de best mogelijke begeleiding krijgen. Nu willen sommige slachtoffers geen klacht neerleggen omdat ze vrezen voor represailles doordat hun naam en adres wordt opgenomen in het dossier. Ook dat zou moeten veranderen. De werkgever moet hier de bufferfunctie uitoefenen zodat de hulpverlener en zijn gezin niet rechtstreeks geconfronteerd worden met de procedure. Van justitie verwachten we dat elke klacht ernstig genomen wordt. Nooit mag een rechtbank er van uit gaan dat agressie en geweld tegen de hulpverlener nu eenmaal bij de job horen.
De werkgever zou hen op al die vlakken moeten bijstaan zodat ze zich kunnen focussen op de verwerking en niet moeten strijden om hun klachten en de terugbetaling van hun kosten ten gevolge van hun beroepsgerelateerde klachten erkend te krijgen. Dat is veel belangrijker dan de zwaarte van de straf. Voor ACOD LRB is het kristalhelder. Werknemers verdienen respect, waardering en een empathie, zeker wanneer ze slachtoffer geworden zijn van geweld.
Beluister het interview met Sven: https://www.vrt.be/vrtmax/luister/radio/z/zijn-er-nog-vragen~11-194/zijn-er-nog-vragen~11-31827-0/fragment~cf191405-24a6-4896-a140-ffb9c1a532d6
