ACOD Lokale en Regionale Besturen voert op donderdag 24 april actie aan verschillende OCMW’s in Vlaanderen. Het water staat de medewerkers van de OCMW’s vandaag al aan de lippen. De Arizona-regering dreigt hen volledig onder te duwen.
De regering van Bart De Wever wil de werkloosheidsuitkering beperken in de tijd tot twee jaar. 124.000 langdurig werklozen zullen worden uitgesloten van de sociale zekerheid. Zal dit de werkzaamheidsgraad omhoog krikken? Veel arbeidsmarktexperten menen van niet. Mensen kunnen niet uit het dal kruipen als ze nog meer in de dieperik worden geduwd. Velen onder hen zullen aankloppen bij het OCMW om een aanvraag te doen voor een leefloon. Mensen opnieuw helpen groeien en bloeien is de drijfveer van alle medewerkers van het OCMW. Maar precies deze kerntaak van het OCMW zet de Arizona-regering nu op de helling. Zowel de langdurig werklozen, de maatschappelijk werkers, de onthaalmedewerkers én de burgers van onze gemeenten delen in de klappen.
- De maatschappelijk werkers van het OCMW zitten nu reeds op het tandvlees. Er zijn permanente personeelstekorten. In twintig jaar tijd verdubbelde het aantal leefloners van 80.000 naar meer dan 160.000. Door de Arizona-regering zal de instroom met 50 à 60 % vergroten. Er moeten hierdoor naar schatting 500 maatschappelijk werkers extra aangeworven worden, terwijl er nu al 695 vacatures zijn. ACOD LRB wil betere werkomstandigheden voor het personeel van de OCMW ’s. Ook de cliënten zouden daar wel bij varen. De beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd is voor beide partijen nefast. Maatschappelijk werkers willen mensen in moeilijkheden helpen zodat zij hun leven terug op de rails kunnen krijgen. Door de extra instroom dreigt hun werk echter gereduceerd te worden tot de beslissing of iemand al dan niet in aanmerking komt voor het leefloon. De tijd voor een persoonlijke begeleiding van de cliënt zal wegsmelten als sneeuw voor de zon. Controle wint het van een menselijke aanpak.
- Bijna de helft van de langdurige werklozen heeft geen middelbaar diploma. Ondanks hun inspanningen botsen velen onder hen op structurele problemen, zoals een tekort aan kwaliteitsvolle jobs voor kortgeschoolden. Die problematiek wordt niet opgelost door mensen uit te sluiten van de sociale zekerheid. Het is ook onrealistisch te verwachten dat het OCMW hun “activering” tot een goed einde zal brengen wanneer gespecialiseerde instanties zoals de VDAB hier vandaag al zo hard mee worstelen. Bovendien leeft 1 op 2 van de langdurig werklozen vandaag al in armoede. Door Arizona worden ze verder in de miserie geduwd. Het leefloon is laag. Het bedraagt per maand 876,16 euro voor samenwonenden, 1.314,20 euro voor alleenstaanden en 1.776,07 euro voor een samenwonende met gezinslast. Iemand met een leefloon bouwt bovendien ook geen pensioenrechten op.
- Een hogere werkdruk dreigt onvermijdelijk ook een langere wachttijd bij de cliënten met zich mee te brengen. De frustratie bij de cliënt zal toenemen. Bovendien is er een tekort aan kinderopvang, aan sociale woningen, aan daklozenopvang, aan psychische hulp. Ook hierop worden de individuele hulpvragers afgerekend. Vooral de onthaalmedewerkers en andere eerstelijnsfuncties binnen het OCMW delen vandaag al letterlijk in de klappen. Alleen al in Antwerpen waren er de voorbije drie jaar meer dan 700 agressiemeldingen. We vrezen dat zulke cijfers alleen maar in stijgende lijn zullen gaan, wanneer de armoede en de sociale ongelijkheid ten gevolge van het hardvochtige Arizona-beleid zullen toenemen.
- De uitbetaling van het leefloon is een wettelijke verplichting van het OCMW. Veel steden en gemeenten zetten met hun OCMW’s echter in op een veel uitgebreider sociaal beleid, waar niet alleen mensen van een leefloon de vruchten van dragen. Maar zullen de OCMW’s daar nog de tijd en de middelen voor vinden? De hogere instroom van het aantal leefloners zal een dure zaak zijn voor de lokale besturen. De Arizona-regering voorziet zogezegd in compensaties, maar die zijn afhankelijk van de resultaten inzake de uitstroom van leefloongerechtigden naar duurzame tewerkstelling. Lokale besturen met weinig tewerkstellingsmogelijkheden in hun lokale economie zullen daarvan dus financieel de dupe zijn. Arizona wil de deelstaten bovendien de mogelijkheid geven om de wetgeving aan te passen zodat een volledige integratie van OCMW en gemeente kan gerealiseerd worden. Daardoor dreigt het ruime sociaal beleid van het OCMW verdrongen te worden door de andere beleidsdomeinen van het lokale bestuur.
