In de zomer van het jaar dat de mussen kokend van de daken vielen, leken de dagen eindelozer dan ooit tevoren. Het licht hing als stroperige honing boven de stad, de nachten waren niet langer koele toevluchtsoorden, maar lome uren waarin zelfs de sterren in het zweet leken te staan.
Ik herinner me hoe mijn grootmoeder vroeger zei dat de zon altijd zou terugkeren, maar nooit zo boos zou worden dat ze ons wilde verbranden. Die zekerheid klinkt nu als een sprookje dat we te lang hebben geloofd. Want terwijl de straten in Brussel trilden van de hitte, zag ik hoe kinderen zonder schaduw speelden en oude mensen naar lucht hapten in appartementen die als ovens voelden. Het was alsof de tijd zelf opgewarmd was en traag voortkroop, als een kat die niet meer overeind komt.
In die broeierige weken fluisterden de bomen verhalen tegen elkaar: dat ze vroeger koelte schonken en de lucht reinigden, maar dat hun bladeren nu verschroeiden voordat de herfst hen kon claimen. Zelfs de regen kwam niet meer als verlossing, maar als een kortstondige zondvloed die het stof in modder veranderde en daarna de lucht nog zwaarder maakte.
De hitte sloop niet alleen in onze huid, maar ook in onze dromen. Mensen begonnen te spreken over ‘het nieuwe normaal’, alsof het onvermijdelijk was dat kinderen leerden over hittegolven zoals wij leerden over sneeuw. Maar er is niets normaals aan een zon die niet meer vergeeft.
Het is niet dat de wereld plots heeft besloten ons te straffen; het is dat wij al jaren de taal van de wind, de zee en de wolken niet meer verstaan. We dachten dat we de natuur konden temmen als een paard, maar zij blijkt een draak die vuurspuwt als we haar negeren.
Toch geloof ik in de kracht van ommekeer. Dat we nog kunnen kiezen om te luisteren naar de fluisteringen van de aarde voordat zij ons overschreeuwt. Dat we elkaar onder de schaduw van wat bomen nog kunnen vinden, niet alleen om te schuilen, maar om samen te besluiten dat we dit verhaal een andere wending geven.
Want als deze zomer ons iets leert, is het dat de tijd van wachten voorbij is. De zon hoeft niet onze vijand te worden, als wij maar weer haar kinderen leren zijn.
Bert Engelaar
Algemeen secretaris ABVV
Facebook 30 juni 2025
